Παράπονα τουριστών: Μα όλοι καπνίζουν;

Έχει θέσεις μη καπνιστών; Επιτρέπεται το κάπνισμα; Που θα βρούμε εστιατόριο που να μην καπνίζουν;

Είναι αδύνατον να δουλεύεις με τουρίστες και να μην ακούσεις αυτές τις ερωτήσεις (με εξαίρεση τους Κινέζους). Ακόμη και οι Τούρκοι ρωτούν, γιατί πρόσφατα απαγορεύτηκε το κάπνισμα εκεί και – πράγμα αδιανόητο για τα δικά μας – η απαγόρευση εφαρμόζεται.

Πόσο καπνίζουν οι τουρίστες

Οι στατιστικές λένε ότι από τους ευρωπαίους καπνίζει περίπου το 28%, κατά μέσο όρο ενώ στην Αμερική, τον Καναδά και την Αυστραλία καπνίζει το 16, 15 και 17% αντίστοιχα.

Με λίγα λόγια η συντριπτική πλειοψηφία (72-85%) των επισκεπτών αυτής της χώρας δεν καπνίζει. Κι όμως, ακόμη και σε μέρη που ζουν από τον τουρισμό, το κάπνισμα επιτρέπεται παντού. Που σημαίνει ότι τα καταστήματα ακολουθούν μια πολιτική που απωθεί την πλειοψηφία των πελατών τους. Γιατί το κάνουν;

Μήπως επειδή καπνίζουν οι έλληνες πελάτες τους;

Πόσο καπνίζουν οι έλληνες

Οι έλληνες, μαζί με άλλους βαλκάνιους, έχουμε τα μεγαλύτερα ποσοστά καπνιστών στον κόσμο. Όμως, παρόλο που είμαστε στην κορυφή της παγκόσμιας κατάταξης, μόλις το 38-40% των ελλήνων άνω των 15 ετών καπνίζει. Αν μάλιστα υπολογίζαμε το σύνολο των κατοίκων, δηλαδή και τα παιδιά κάτω των 15, το ποσοστό αυτό θα ήταν ακόμη χαμηλότερο[1]. Πράγμα που με απλά λόγια σημαίνει πως οι καπνιστές αποτελούν μειοψηφία.

Τότε τι στην ευχή συμβαίνει; Γιατί τα καταστήματα ακολουθούν μια πρακτική που δυσαρεστεί πάνω από το 60% των πιθανών πελατών τους;

Δε διαβάζουν στατιστικές; Δεν έχουν ακούσει ότι σ’ όλες τις χώρες που εφαρμόστηκε η απαγόρευση καπνίσματος δεν έφερε μείωση των εσόδων[2]; Ή μήπως απλά δεν έχουν ιδέα ότι οι περισσότεροι από εμάς κάνουμε βόλτες στην Αρεοπαγίτου, πάμε σινεμά ή μένουμε σπίτι με φίλους και παραγγέλνουμε πίτσες;

Ο νόμος

Ας αφήσουμε όμως τους καταστηματάρχες, που δεν έχουν ιδέα από μάρκετινγκ και έρευνα αγοράς.

Τι κάνει το κράτος; Θεωρητικά είναι υποχρέωσή του να προστατεύει τα δικαιώματα και την υγεία των πολιτών του. Θέσπισε μάλιστα νόμο κατά του καπνίσματος. Τι έγινε όμως αυτός ο νόμος;

Η εφαρμογή του νόμου

Οι απαγορευτικές πινακίδες αναρτήθηκαν παντού, αλλά κανείς δεν τους δίνει σημασία. Τα τασάκια εξαφανίστηκαν αλλά αντικαταστάθηκαν από βάζα, κούπες και άλλα γραφικά.

Όπου αυτά δε χορηγούνται από το κατάστημα, οι πελάτες αυτοσχεδιάζουν χρησιμοποιώντας πιάτα, ποτήρια και χαρτοπετσέτες, σίγουροι ότι κανείς δε θα τολμήσει να ξεστομίσει λέξη.

Στην απίθανη περίπτωση που τύχει και περάσει κάποιος ένστολος, ο καταστηματάρχης έχει έτοιμη την απάντηση: «Αχ, συγνώμη, δεν τους είδα, θα τους πω να το σβήσουν αμέσως.» Και μόλις αποχωρήσει το όργανο της τάξης οι «καταπιεσμένοι» καπνιστές θα σπεύσουν αμέσως να ξανανάψουν, δείχνοντας την αψηφισιά τους στον «άδικο» νόμο που τους στερεί τα δημοκρατικά τους «δικαιώματα».[3]

Φαίνεται πως το δικαίωμά μου να επιδίδομαι σε μια βλαβερή συνήθεια είναι πιο ισχυρό από το δικαίωμά του διπλανού μου να μην υφίσταται βλάβη στην υγεία του. Ασφαλώς τα δικαιώματα των ενηλίκων υπερτερούν των δικαιωμάτων των παιδιών. Και σίγουρα αποτελεί ένδειξη δημοκρατικότητας η μειοψηφία (το 40%) να επιβάλλει τους κανόνες της στην πλειοψηφία (το 60%). Όσο για τα δικαιώματα των επισκεπτών της χώρας, αυτά δεν τα υπολογίζει κανείς.[4]

Οι ξένοι επισκέπτες

Πράγματι, αυτοί οι τελευταίοι ψάχνουν απελπισμένα για μια γωνιά που να μπορούν ν’ ανασάνουν ελεύθερα – να φάνε χωρίς να πνίγονται από την κάπνα, να απολαύσουν τη θέα χωρίς να ντουμανιάσουν, να νιώσουν το άρωμα της θάλασσας κι όχι τη μυρωδιά του τσιγάρου.

Όταν βλέπουν τις πινακίδες του «απαγορεύεται το κάπνισμα» νομίζουν οι αφελείς ότι μπορούν να καθίσουν αλλά απογοητεύονται οικτρά. Μερικοί κουνούν το κεφάλι και το αποδέχονται ως μέρος του τοπικού φολκλόρ. Οι υπόλοιποι αγανακτούν και προσπαθούν να βρουν εναλλακτική, αλλά μάταια. Τότε σκέφτονται να καλέσουν την υπεύθυνη αρχή και απογοητεύονται ακόμη περισσότερο. Με βάση τις δικές μου εμπειρίες και μαρτυρίες πελατών, βρίσκουν μπροστά τους τα εξής εμπόδια:

Α. Καμία πινακίδα «απαγορεύεται το κάπνισμα» δεν αναγράφει αριθμό γραμμής καταγγελιών (1142)

Β. Αν καταφέρουν να βρουν αυτό τον αριθμό, σχεδόν ποτέ δεν απαντά

Γ. Αν κατορθώσουν ν’ ανοίξουν γραμμή, ο/η υπάλληλος δε μιλά σχεδόν καθόλου αγγλικά

Δ. Αν είναι τυχεροί και μπορέσουν να συνεννοηθούν, λαμβάνουν αόριστες υποσχέσεις, αλλά ποτέ (μα ποτέ στη δική μου εμπειρία) δεν έρχεται υπεύθυνος στο κατάστημα.

Επιπτώσεις στον τουρισμό

Το παράδειγμα του καπνίσματος είναι απλώς ενδεικτικό. Οι τουρίστες, οι άνθρωποι δηλαδή πάνω στους οποίους βασίζεται η «βαριά βιομηχανία» της Ελλάδας αφήνονται απροστάτευτοι, χωρίς μηχανισμούς που να ελέγχουν τις επιχειρήσεις που τους προσφέρουν προϊόντα και υπηρεσίες. Σε περίπτωση που κάτι πάει στραβά, οι αρμόδιες υπηρεσίες κωφεύουν ή είναι απούσες. Μετά από αυτό περιμένουμε πως επιστρέφοντας στη χώρα τους θα μας συστήσουν στους φίλους και γνωστούς τους.

Μήπως αυταπατώμαστε;

Μήπως θα έπρεπε να πάρουμε το θέμα της προστασίας των επισκεπτών μας πολύ σοβαρά γιατί εκείνοι δεν είναι διατεθειμένοι ν’ ανεχτούν τα όσα υπομένει ο τράχηλος του έλληνα;

———————————————————————————-

[1] Το Ευρωβαρόμετρο δίνει ποσοστό καπνιστών στην Ελλάδα 40% (διαβάστε την αναφορά τους), ενώ η έρευνα της Αμερικανικής Ιατρικής Ομοσπονδίας δίνει ποσοστό 38% (δείτε το διαδραστικό παγκόσμιο χάρτη τους).

[2] Οι στατιστικές είναι κάπως ασαφείς, λόγω του ότι δεν υπάρχει το απαραίτητο βάθος χρόνου στις περισσότερες περιπτώσεις. Οι περισσότερες κρατικές αρχές και οργανώσεις υγείας βρίσκουν τις οικονομικές επιπτώσεις είτε θετικές (αύξηση τζίρου) είτε αμελητέες. Οι περισσότερες έρευνες από καπνιστικά συμφέροντα δείχνουν το αντίθετο, κι αυτές όμως παραδέχονται ότι στα εστιατόρια και όπου είναι δυνατή η χρήση εξωτερικών χώρων, παρουσιάζεται αύξηση, όχι μείωση.

[3] Μετά τον πρώτο ενθουσιασμό (χιλιάδες τηλεφωνήματα στην ειδική γραμμή) έγινε κατανοητό πως ο νόμος δεν εφαρμόζεται (διαβάστε αυτό το χιουμοριστικό άρθρο και την τελευταία παράγραφο σ’ αυτό το άρθρο της Καθημερινής ή αυτή την έκθεση).

[4] Το ότι το πρόβλημα αφορά μεγάλο μέρος του κοινού αποδεικνύεται από το πλήθος των διαμαρτυριών και πρωτοβουλιών από πολίτες (κυρίως  γονείς, αλλά και άλλους, σε Αθήνα και  Θεσσαλονίκη). Μάλιστα υπάρχει και ειδική ιστοσελίδα με ονόματα και διευθύνσεις «άκαπνων» μαγαζιών για όσους θέλουν να διασκεδάσουν χωρίς καπνό.

Advertisement