Η Ελευσίνα ήταν κέντρο λατρείας της θεάς Δήμητρας που ήταν η θεά της ευφορίας της γης. Εκεί τελούνταν κάθε χρόνο τα Ελευσίνια Μυστήρια, τα οποία μπορεί να ξεκίνησαν ως συμβολισμός του κύκλου της φύσης, αλλά σταδιακά εξελίχθηκαν σε μια λατρεία με εσχατολογικές προεκτάσεις και οι μυημένοι σ’ αυτά πίστευαν ότι εξασφάλιζαν προστασία στη μετά θάνατο ζωή.
Για 15 αιώνες στο τελεστήριο χιλιάδες άνθρωποι περνούσαν τη διαδικασία της μύησης και πιθανώς βίωναν την αγωνία της θεάς Δήμητρας για την αρπαγή της κόρης της, Περσεφόνης, αλλά και τη χαρά της εύρεσής της, που εκδηλωνόταν με την αναγέννηση της φύσης.
Μπορεί από τον 4ο αιώνα μ.Χ. το τελεστήριο να έχει σιωπήσει και οι μύστες πλέον να μη διαβαίνουν την Ιερά Οδό, αλλά κάθε άνοιξη, μέσα στα ερείπεια του ιερού, η φύση γιορτάζει με το δικό της τρόπο και θυμάται την επιστροφή της Περσεφόνης «στου κόσμου το μπαλκόνι».
Αριστοτελης Ξεναγος 